Czym jest chirurgia naczyniowa? Kto może korzystać z osiągnięć tej gałęzi medycyny?

O tym jak ważne dla naszego organizmu jest sprawne funkcjonowanie układu naczyniowego dowiadujemy się często dopiero wtedy, kiedy pojawiają się dolegliwości, związane z chorobami naczyń. Miażdżyca, tętniaki, żylaki, zakrzepica, czy niewydolność limfatyczna, to tylko niektóre ze schorzeń umiejscawiających się w poszczególnych naczyniach naszego organizmu. Radykalne, operacyjne leczenie wspomnianych chorób jest niejednokrotnie jedynym skutecznym leczeniem, a dziedzina medycyny, która zajmuje się takimi zabiegami to chirurgia naczyniowa.



Miażdżyca


Pacjenci cierpiący z powodu miażdżycy często skarżą się na dolegliwości różnych okolic ciała. Miażdżyca jest bowiem procesem przebiegającym w wielu tętnicach jednocześnie, przy czym zazwyczaj na pierwszy plan wysuwają się objawy z zakresu unaczynienia tętnicy, której zwężenie miażdżycowe jest największe. Niestety nie istnieją leki, które mogłyby skutecznie poradzić sobie z już istniejącą miażdżycą, a te, które są stosowane, mają za zadanie uregulować gospodarkę tłuszczową organizmu i przez to zahamować proces tworzenia się nowych zmian miażdżycowych. W zależności od tego, które naczynie jest zmienione chorobowo, pacjenci skarżą się na różne dolegliwości. W przypadku naczyń wieńcowych są to bóle w klatce piersiowej pod postacią choroby wieńcowej, a w stanach bardziej zaawansowanych dochodzi nawet do zawałów serca. Miażdżyca naczyń domózgowych może objawiać się zawrotami głowy, napadami przejściowego niedokrwienia mózgu, czy udarami mózgu. Inne często zajmowane przez miażdżycę tętnice to: tętnice kończyn dolnych, tętnice nerkowe, czy tętnice zaopatrujące w krew jelita. Objawy jakich doświadcza pacjent w przypadku powyższych schorzeń to kolejno: bóle kończyn dolnych podczas chodzenia, niewydolność nerek, bóle brzucha, a nawet martwica jelit.



Leczenie chirurgiczne miażdżycy


Chorobami naczyń wieńcowych zajmują się zazwyczaj kardiolodzy inwazyjni, natomiast w przypadku miażdżycy innych tętnic, należy zgłosić się do chirurga naczyniowego. Istnieje szereg różnych metod zabiegowych walki z miażdżycą: klasyczne zabiegi chirurgiczne usuwania materiału miażdżycowego, wszywanie protez naczyniowych, wytwarzanie zespoleń omijających zwężenie, czy wreszcie zabiegi przezskórne angioplastyki, polegające na rozszerzeniu zwężenia specjalnym balonikiem, z ewentualnym pozostawieniem w naczyniu metalowego stentu. Wybór rodzaju zabiegu zależy od wielu różnych kryteriów i warto w tej kwestii zaufać lekarzowi.



Tętniaki


Tętniakami nazywa się poszerzenia tętnic ponad normę, często przebiegające z osłabieniem ściany naczynia i ryzykiem jej pęknięcia. Tętniaki również mogą dotyczyć wszystkich tętnic organizmu, jednak najczęściej pojawiają się w tętnicach mózgu i wówczas są leczone przez neurochirurgów lub w aorcie, której operacje są domeną chirurgów naczyniowych. Trzeba wiedzieć, że kwalifikacja chorego do operacji tętniaków opiera się o szczegółowe wskazania i niekiedy lepsze jest postępowanie zachowawcze, innym zaś razem konieczne jest leczenie zabiegowe. Co ciekawe, tętniaki są często całkowicie bezobjawowe i są wykrywane przypadkowo, przy okazji wykonywania badań obrazowych z innego powodu. W takich sytuacjach chory powinien zgłosić się do chirurga naczyniowego, aby ustalić najlepszą dalszą ścieżkę diagnostyczno-terapeutyczną.



Żylaki


Analogicznie jak w przypadku tętnic, poszerzenia ponad normę światła naczyń żylnych nazywa się żylakami. Najczęstszą lokalizacją żylaków są kończyny dolne i schorzenie to postrzegane jest przez chorych przede wszystkim jako problem estetyczny. Okazuje się jednak, że żylaki kończyn dolnych mogą być podłożem dla rozwoju zakrzepowego zapalenia żył powierzchownych, co objawia się bólem, zaczerwienieniem i obrzękiem kończyny. W przypadku takiego zapalenia zwiększa się ponadto ryzyko tzw. żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej, której następstwa, szczególnie zatorowość płucna, nie należą już do błahych problemów.


Istnieje szereg metod nieinwazyjnych walki z żylakami, które opierają się przede wszystkim na zmianach nawyków chorych, a więc unikaniu długiego stania oraz siedzenia z nogami zgiętymi pod kątem prostym. Zaleca się częste spacery w pracy, czy odpoczynek z nogami uniesionymi wysoko. Niekiedy chorzy pozytywnie reagują na tzw. leczenie uciskowe z zastosowaniem specjalnych opasek, pończoch, czy podkolanówek, jednak ponieważ ucisk takich elementów na kończynę jest znaczny, wielu chorych nie toleruje tego rodzaju terapii. Dostępne leczenie farmakologiczne jest współcześnie stosowane jedynie pomocniczo, w celu łagodzenia objawów choroby.



Chirurgia naczyniowa w leczeniu żylaków


Chorzy cierpiący z powodu żylaków mogą pozbyć się skutecznie problemu, korzystając z nowoczesnych osiągnięć chirurgii naczyniowej. Współczesne metody zabiegowe idą w kierunku małej inwazyjności i zamykania niewydolnych, poszerzonych naczyń żylnych przy użyciu różnorodnych środków: temperatury, lasera, pary wodnej, czy środków obliterujących, wywołujących zarastanie naczynia. Poza tymi metodami są oczywiście nadal dostępne metody klasycznej chirurgii, przede wszystkim strippingu, przypominającego chirurgiczne wyrywanie niewydolnego naczynia.


Zabiegi współczesnej chirurgii naczyniowej mogą przynieść ulgę chorym, oferując przy tym coraz mniej inwazyjne zabiegi. Jeśli chorujemy na któreś z powyższych schorzeń, warto zastanowić się wspólnie z lekarzem, czy nie moglibyśmy skorzystać w naszym przypadku z osiągnięć tej gałęzi medycyny.


Komentarze